Một số thực phẩm gây viêm, đồ ăn mặn hay những thực phẩm giàu purin có thể là tác nhân khiến bệnh viêm khớp thêm trầm trọng.
Chế độ ăn uống có thể giúp giảm mức độ viêm khớp nhờ duy trì cân nặng vừa phải, thúc đẩy mô khỏe mạnh phát triển, từ đó giúp giảm triệu chứng bệnh. Tuy nhiên, một số thực phẩm lại có thể khiến tình trạng viêm kéo dài, làm phát triển các triệu chứng mạn tính.
Dưới đây là một số loại thực phẩm mà người bị viêm khớp nên tránh:
Chất béo gây viêm
Một số loại chất béo làm tăng tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể. Theo Tổ chức Viêm khớp, người bị viêm khớp nên hạn chế những chất béo sau:
Axit béo omega-6: Có nhiều trong một số loại dầu như dầu hạt ngô, hạt hướng dương và một số loại rau. Axit béo omega-6 không có hại khi sử dụng ở mức độ vừa phải nhưng nhiều tiêu thụ ở mức cao các axit này có thể kích hoạt viêm trong cơ thể.
Chất béo bão hòa: Thịt, bơ và pho mát chứa loại chất béo này, được khuyến cáo chỉ nên bổ sung một lượng ít hơn 10% tổng lượng calo tiêu thụ hàng ngày ở người lớn.
Chất béo chuyển hóa: Loại chất béo này có thể gây hại vì nó làm giảm cholesterol "tốt", tăng cholesterol "xấu" và làm tăng mức độ viêm nhiễm. Năm 2018, cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA), Mỹ đã cấm sử dụng chất béo chuyển hóa trong thực phẩm chế biến sẵn. Tuy nhiên, một số loại chế biến sẵn vẫn có thể chứa chất béo chuyển hóa, nên cần kiểm tra bảng thành phần dinh dưỡng và danh sách thành phần kỹ trước khi sử dụng.
Đồ ăn ngọt
Một nghiên cứu năm 2020 đăng trên Viện Y tế quốc gia Mỹ cho thấy, người sử dụng nước ngọt có đường thường xuyên có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp (RA) cao hơn. Thường xuyên uống đồ uống có đường cũng có thể dẫn đến béo phì, gia tăng tình trạng viêm nhiễm và các bệnh mạn tính khác.
Nhiều sản phẩm sử dụng hàng ngày như ngũ cốc ăn sáng, nước sốt và nước ngọt... cần kiểm tra nhãn thực phẩm vì chúng có thể chứa một lượng đường bổ sung quá mức.
Đồ ăn mặn
Lượng muối hoặc thực phẩm có chứa natri quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh tự miễn dịch như viêm khớp dạng thấp. Đây cũng là yếu tố có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng bệnh này.
Dung nạp quá nhiều muối cũng có thể làm tăng huyết áp và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính khác như bệnh thận, suy tim và đột quỵ. Liều lượng muối được khuyến cáo là dưới 2.300 mg mỗi ngày (khoảng 1 thìa cà phê muối).
Một số loại rau
Nhóm các loại rau có chứa hợp chất solanine được gọi chung là Nightshades bao gồm: cà chua, ớt chuông, cà tím, khoai tây... Nghiên cứu đã chỉ ra, các loại rau có chứa chất này có thể gây cản trở hệ vi sinh vật đường ruột và gián tiếp làm tăng tình trạng viêm nhiễm.
Tổ chức Viêm khớp khuyến cáo các loại rau thuộc nhóm Nightshades có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng nên bệnh nhân viêm khớp hãy loại bỏ ra khỏi chế độ ăn của mình.
Thực phẩm nhiều purin
Đối với những người bị bệnh gout, bác sĩ có thể khuyến cáo duy trì chế độ ăn ít purin kết hợp dùng thuốc. Purin là chất có nhiều trong thực phẩm mà khi cơ thể chuyển hóa sẽ sản sinh ra axit uric. Axit uric có thể tích tụ trong máu, gây ra cơn gout cấp. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), các loại thực phẩm sau đây có hàm lượng purin cao: thịt nội tạng, bia và rượu, thịt nguội như thịt xông khói, xúc xích, một số hải sản như trai và sò điệp...
Tuy nhiên, kết quả đánh giá năm 2018 đã xác định, một số loại rau giàu purine như súp lơ, nấm và đậu... không liên quan đến nguy cơ mắc bệnh gout.
Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn
Chế độ ăn nhiều thịt đỏ và sữa đã qua chế biến có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm khớp dạng thấp (RA). Nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc ăn thịt đỏ với sự khởi phát sớm của RA. Ngược lại, chế độ ăn với các sản phẩm nguồn gốc từ thực vật có thể làm giảm các triệu chứng viêm khớp.
Carbohydrate tinh chế
Carbohydrate tinh chế bao gồm đường bổ sung và ngũ cốc đã qua quá trình chế biến, loại bỏ chất xơ và chất dinh dưỡng như bánh mì trắng, nhiều món nướng và món tráng miệng.
Chế độ ăn nhiều carbohydrate tinh chế có thể làm tăng tình trạng viêm khớp và cũng có thể làm tăng tình trạng kháng insulin, có liên quan đến tỷ lệ mắc béo phì cao hơn. Cả hai đều là những yếu tố nguy cơ dẫn tới bệnh viêm khớp. Nghiên cứu đăng trên Viện Y khoa Mỹ cũng chỉ ra, chế độ ăn ít carbohydrate có thể làm giảm các triệu chứng đau ở những người bị thoái hóa khớp gối.
Ngoài các thực phẩm trong danh sách trên, người bệnh viêm khớp hãy ghi lại nhật ký tiêu thụ các thực phẩm ăn hàng ngày để theo dõi các phản ứng của cơ thể. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào gây ra bởi đồ ăn hay loại rau nào đó, hãy loại bỏ chúng ra khỏi chế độ ăn của mình.