'Nước cờ' tài chính của Sunshine Group

Công ty Chứng khoán Việt Nam Gateway vừa đổi tên thành Công ty Chứng khoán KS (KS Securities), chuyển trụ sở chính về tòa nhà Sunshine Center Hà Nội. Toàn bộ thành viên hội đồng quản trị cũ của đơn vị này đã xin từ nhiệm. Thay vào đó, trong danh sách ba thành viên hội đồng quản trị mới được bầu có bà Trần Thị Thu Hằng - CEO Sunshine Group - người cũng vừa được bầu là chủ tịch hội đồng quản trị KS Securities.

Bà Hằng, sinh năm 1985, cũng mới được bầu làm Phó chủ tịch Hội đồng quản trị KienLongBank - một ngân hàng thuộc nhóm dưới của hệ thống với vốn điều lệ hơn 3.200 tỷ đồng.

Việc nhân sự cấp cao của Sunshine Group xuất hiện đồng thời tại cả công ty chứng khoán và ngân hàng cho thấy họ muốn đi nhanh hơn trong lĩnh vực tài chính. Với những vị trí nắm giữ là chủ tịch và phó chủ tịch hội đồng quản trị, giới chuyên gia cho rằng có thể Sunshine hoặc các bên liên quan đã trở thành cổ đông của những định chế tài chính này. Cuối năm 2020, lượng lớn cổ phiếu KLB đã được sang tay trên thị trường thỏa thuận UPCoM. Riêng từ cuối tháng 10 đến tháng 12, hơn 200 triệu cổ phiếu KLB, tương đương 65% vốn của nhà băng được giao dịch qua kênh thỏa thuận.

Tài chính và bất động sản vốn không phải mối quan hệ xa lạ. Với đặc điểm tính thâm dụng vốn cao và vòng quay vốn dài của ngành "buôn đất", trợ lực từ nguồn vốn tín dụng là điều không thể thiếu. Trên thị trường cũng không hiếm những bộ đôi doanh nghiệp bất động sản - ngân hàng song hành.

Điều này càng quan trọng với Sunshine khi doanh nghiệp mới thành lập hơn 4 năm này đang trở thành một trong những nhà phát triển hàng đầu thị trường, với nguồn lực phát triển vẫn phụ thuộc chính vào dòng vốn vay.

Sunshine Group được thành lập từ tháng 3/2016 với vốn điều lệ ban đầu là 300 tỷ đồng. Hơn hai năm sau, công ty này thu hút sự chú ý khi mở rộng với tốc độ nhanh, vốn điều lệ đến cuối năm 2018 gấp gần 30 lần lên 8.500 tỷ đồng và bắt đầu hướng tới mô hình đa ngành.

Nổi lên trong giới địa ốc khoảng 3 năm trở lại đây, doanh nghiệp này ghi dấu ấn với loạt các dự án lớn tại Hà Nội như Sunshine Riverside (Tây Hồ), Sunshine Palace (Hoàng Mai), Sunshine Garden (Vĩnh Tuy), Sunshine Center (Phạm Hùng), Sunshine City. Tại TP HCM, Sunshine Group có Sunshine City Sài Gòn, Sunshine Diamond River tại Quận 7. Tập đoàn này cũng vừa ra mắt chuỗi dự án nghỉ dưỡng Sunshine Heritage với tổng đầu tư lên tới 5 tỷ USD. Hầu hết sản phẩm của Sunshine định vị ở phân khúc cao cấp hoặc hạng sang.

Song hành với quá trình mở rộng là trợ lực từ dòng vốn tín dụng, gồm cả trái phiếu và vốn vay. Cuối năm 2017, tổng tài sản của Sunshine chỉ hơn 3.300 tỷ đồng, chủ yếu là vốn chủ sở hữu. Tuy nhiên, sang năm 2018, sau thương vụ huy động trái phiếu 10.000 tỷ đồng, quy mô doanh nghiệp này gia tăng nhanh chóng. Tổng nguồn vốn của Sunshine tăng lên gần 20.000 tỷ đồng, với quá nửa là nợ phải trả.

Đến giữa năm 2020, tỷ lệ này bắt đầu có sự chênh lệch. Tổng nguồn vốn tại ngày 30/6/2020 của Sunshine tăng lên hơn 43.700 tỷ đồng, với nợ phải trả hơn 26.700 tỷ đồng, chiếm hơn 61%.

So với những doanh nghiệp bất động sản khác, tỷ lệ đòn bẩy với Sunshine không phải ở mức cao nhất, song áp lực từ chi phí tài chính đã ảnh hưởng tương đối tới lợi nhuận doanh nghiệp. Năm 2019, Sunshine lỗ ròng gần 500 tỷ đồng. Nửa đầu năm 2020, lợi nhuận của doanh nghiệp này cũng chỉ đạt hơn 13 tỷ đồng.

Áp lực tài chính gần đây cũng lớn hơn. Những tháng cuối năm 2020 và đầu năm 2021, tập đoàn này đã bắt đầu dùng cổ phiếu các công ty thành viên để thế chấp. Sunshine Group thế chấp toàn bộ 756 triệu cổ phiếu của Công ty cổ phần Sunshine Homes tại hai công ty chứng khoán TPS và VPS.

Không riêng Sunshine, các thành viên khác trong hệ sinh thái như Sunshine Home, Sunshine Housing, Sunshine AM, Sunshine Cab, Sunshine Marina Nha Trang... cũng tích cực trên thị trường huy động vốn. Các doanh nghiệp này đều phát hành trái phiếu từ vài trăm đến vài nghìn tỷ đồng những tháng cuối năm 2020. Kỳ hạn dao động 1-2 năm, thanh toán định kỳ từng quý với lãi suất 11% một năm.

Ngoài cử người tham gia quản lý tại ngân hàng và công ty chứng khoán, Sunshine mới đây cũng bắt đầu giới thiệu các dự án theo mô hình trung tâm tài chính. Bộ nhận diện của tập đoàn này với mảng tài chính cũng dần lộ diện với tiền tố "KS", khi Sunshine ra mắt ngân hàng số KSBank. Hiện khung pháp lý của Việt Nam chưa cho phép một tổ chức không phải ngân hàng triển khai ngân hàng số nên giới chuyên gia cho rằng một "cửa" khác sẽ là cái cái "bắt tay" giữa họ và KienLongBank, giống cách Timo từng làm trước đây với VPBank và nay là VietCapital Bank.

Tuy nhiên, với nguồn lực phân bổ hết cho các công ty thành viên và áp lực chi phí tài chính từ cấu trúc vốn phụ thuộc nhiều vào tín dụng, không dễ để Sunshine gom một lượng lớn cổ phần của ngân hàng hay công ty chứng khoán lúc này.

Theo Vnexpress