Viêm khớp là bệnh khó chữa khỏi. Thay vì thay khớp, các chuyên gia khuyên người bệnh nên kiểm soát bằng việc dùng thuốc kết hợp với vận động, giảm cân và sinh hoạt đúng cách.
Viêm khớp không phải là một bệnh đơn lẻ. Theo Hiệp hội Viêm khớp Mỹ, hơn 100 tình trạng bệnh liên quan đến đau khớp hoặc bệnh khớp, trong đó phổ biến nhất là viêm khớp hay thoái hóa khớp.
Một số bệnh lý và nguyên nhân viêm khớp
Bác sĩ chỉnh hình David Cosman (Hong Kong, Trung Quốc), chỉ ra vị trí tổn thương chủ yếu của thoái hóa khớp là sụn khớp. Theo thời gian, cùng với sự hao mòn của xương, các khớp có thể bị sử dụng quá mức, bị thương và không ổn định, dẫn đến các thành phần chính của khớp bị hư hỏng. Lúc này, sụn bị phá vỡ, khớp mất đi lớp mô bao bọc các đầu xương, khi cử động sẽ dẫn đến những cơn đau do ma sát.
Viêm khớp dạng thấp cũng là bệnh lý phổ biến. Đây là bệnh liên quan đến hệ thống tự miễn của cơ thể, xảy ra khi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào các mô. Hệ quả là khớp bị tổn thương dẫn tới viêm, gây ra tình trạng đau và thoái hóa mô khớp, xói mòn xương.
Khớp gối và hông là hai vị trí dễ tổn thương nhất do phải hoạt động nhiều và chịu nhiều lực tác động. Các nghiên cứu cho thấy với mỗi kg cân nặng, đầu gối sẽ cảm nhận được sức ép của 3 kg áp lực với mỗi bước đi. Vì vậy, thừa cân sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng thoái hóa khớp.
Viêm khớp tấn công mọi người ở mọi lứa tuổi, nhưng có xu hướng khởi phát ở tuổi trung niên. Phụ nữ cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới. Điều này có thể lý giải bởi các khớp của phụ nữ kém ổn định hơn so với nam, khiến họ dễ bị chấn thương, dẫn đến thoái hóa khớp.
Kiểm soát
Mới đây, một nghiên cứu của ĐH Sydney, Australia, cho thấy cách chúng ta đi bộ cũng có thể khiến đầu gối và hông bị viêm khớp, hoặc bảo vệ chúng khỏi bệnh khớp.
Theo đó, các nhà khoa học đã phát hiện một số kiểu đi bộ có thể làm tăng gấp đôi nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp ở đầu gối. Nhất là khi bạn đi bộ với trọng lượng quá nặng, điều này càng tạo thêm áp lực lên phần khớp.
Tuy nhiên, nếu đi bộ đúng cách và duy trì tốc độ, bạn có thể ngăn ngừa và giảm bớt các bệnh lý về khớp. SCMP chỉ ra nên chọn giày đi bộ chuyên dụng, kích thước phù hợp và có lớp lót hấp thụ sốc. Tránh giày cao gót mũi nhọn cũng là một lưu ý.
Thoái hóa khớp là tình trạng đau đớn, hạn chế khả năng vận động mà không có cách chữa trị, ngoại trừ việc thay khớp. Khi nó đã phát triển, bạn phải ngăn chặn nó xấu đi bằng một số cách như giảm cân, tập vật lý trị liệu, uống thuốc giảm đau hoặc bơi lội - các bài tập thể dục mà khớp không phải chịu sức nặng.
Chế độ ăn uống cũng rất quan trọng trong việc hỗ trợ và duy trì sức khỏe khớp. Bà Michelle Lau, người sáng lập và chuyên gia dinh dưỡng chính của Nutrilicious, Hong Kong, khuyến nghị nên ăn các loại thực phẩm giàu canxi, không chỉ bơ, sữa mà bao gồm cả rau xanh như cải thìa, mù tạt, củ cải, cải xoăn, rau bina, đậu.
Bà Lau cho biết thêm các loại cá biển sâu và các loại hạt giàu omega-3 sẽ giúp giảm viêm. Các loại rau họ cải có chứa một hợp chất gọi là sulforaphane, giúp bảo vệ khớp khỏi chứng viêm - nguyên nhân chính gây ra viêm khớp. Vitamin D cũng rất cần thiết với sức khỏe xương và các sụn.
Lưu ý, nhận thức về sức khỏe xương khớp là điều quan trọng, ngay cả ở những người trẻ tuổi. Thoái hóa khớp bắt đầu như một căn bệnh âm thầm, lén lút. Bạn sẽ không biết các khớp của mình đang chịu áp lực hoặc nhận biết được lớp sụn đang bị mài mòn. Có thể phải mất tới 20 năm, khi các triệu chứng đã phát triển, bạn mới phát hiện ra nó.