Theo các chuyên gia, Tylenol chỉ giúp điều trị hoặc làm giảm nhẹ triệu chứng sốt, đau. Người sử dụng thuốc sai liều lượng có thể gây ngộ độc nghiêm trọng, thậm chí tử vong.
"Bác sĩ cứu con em với. Bé nhà em được 5 tháng 9 ngày, có kết quả dương tính với nCoV. Từ tối đến giờ bé cứ sốt, trên 38,5 độ C, em đã cho uống thuốc Hapacol nhưng chỉ hạ được một lúc rồi lại sốt cao. Bây giờ em phải làm sao đây".
2h30 sáng, bác sĩ Nguyễn Thanh Sang, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM), nhận được tin nhắn "cầu cứu" từ một bà mẹ. Qua điện thoại, anh hướng dẫn người mẹ này cách sử dụng thuốc sao cho đúng.
Cả đêm đó, anh không ngủ được khi nghĩ đến những bệnh nhi mắc Covid-19.
Theo bác sĩ Sang, mỗi ngày anh nhận được rất nhiều tin nhắn hay những cuộc gọi như vậy từ cha mẹ của các bệnh nhi.
Không ít người làm theo chỉ dẫn dùng thuốc trên mạng xã hội để chữa bệnh cho con, khi xảy ra biến chứng mới "kêu cứu" bác sĩ.
Tìm mua thuốc Tylenol
Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền một bài viết hướng dẫn điều trị khỏi Covid-19 tại nhà bằng thuốc Tylenol của Mỹ. Mỗi ngày, bệnh nhân dùng 3 gram, nếu sốt sử dụng thêm thuốc Efferalgan, Paracetamol.
Chị Hương Ly (Vĩnh Phúc), người chuyên bán các sản phẩm đặt hàng từ nước ngoài về Việt Nam, cho biết: "Rất nhiều khách hàng nhắn tin cho tôi để đặt mua thuốc Tylenol của Mỹ với mục đích phòng khi không may mắc Covid-19. Thuốc này có giá khoảng 650.000 đồng/hộp chứa 500 mg Acetaminophen. Giá thành cao hơn rất nhiều so với các loại thuốc giảm đau, hạ sốt khác đang sẵn có ở Việt Nam".
Bác sĩ Thanh Sang cho biết Tylenol thực chất là Acetaminophen, loại thuốc hạ sốt, giảm đau, dùng cho trẻ em và người lớn. Các thuốc chứa Acetaminophen với nhiều dạng bào chế ngoài Tylenol còn có Panadol, Paracetamol, Efferalgan, Hapacol, Decolgen, Alaxan, Acemol, Mexcold…
Theo bác sĩ Sang, một số bệnh nhân của anh từng uống kết hợp Tylenol với Paracetamol. Đây chính là sai lầm nghiêm trọng.
"Tôi từng gặp bệnh nhi uống quá liều Acetaminophen dẫn đến suy gan cấp, phải lọc máu, cứu chữa rất mệt mỏi và nguy cơ tử vong cao. Vì vậy, người dân, đặc biệt phụ huynh không nên tin vào những bài viết hướng dẫn trị Covid-19 sai khoa học.
Khi có triệu chứng hoặc nghi nhiễm, bạn nên ở nhà, tuân thủ 5K, báo CDC hoặc cơ quan y tế địa phương để được hướng dẫn cách ly và lấy mẫu theo phác đồ Bộ Y tế. Người dân cũng không nên tới các bệnh viện hay phòng khám…", bác sĩ chuyên khoa nhi nói.
Mối nguy hiểm khi dùng quá liều
TS.DS Phạm Đức Hùng (từng thực tập ở Đại học Harvard, Mỹ; tốt nghiệp tiến sĩ tại Đại học Leuven, Vương quốc Bỉ), cho biết cũng như các loại thuốc khác chứa hoạt chất Acetaminophen, Tylenol chỉ giúp điều trị hoặc làm giảm nhẹ triệu chứng sốt, đau. Đây không phải là thuốc trị Covid-19.
Hiện nay, phương pháp điều trị Covid-19 thường được áp dụng theo triệu chứng. Vậy nên khi sốt, các thuốc hạ sốt thường được dùng.
Những bệnh nhân dương tính nCoV, có triệu chứng nhẹ chỉ cần nghỉ ngơi đầy đủ, bổ sung nhiều nước, dùng thuốc hạ sốt, giảm đau là bệnh dần khỏi.
Điều này khiến nhiều người lầm tưởng các thuốc chứa Acetaminophen có thể dùng để điều trị Covid-19. Từ đó, sinh ra tâm lý chỉ mua đúng loại thuốc này về tích trữ, khiến thuốc khan hiếm và giá tăng cao. Trong khi đó, chúng ta còn rất nhiều thuốc khác cùng tác dụng, thành phần, hàm lượng và chỉ khác tên gọi.
Theo TS Đức Hùng, phương pháp điều trị này này không đủ hiệu quả với những bệnh nhân là trẻ em, người già, người có sẵn bệnh nền hoặc mạn tính (bệnh về tim mạch, hô hấp, miễn dịch…).
Đồng quan điểm, bác sĩ Thanh Sang cho rằng đây là nhóm bệnh nhân có nguy cơ phát triển biến chứng nặng và khả năng tử vong cao hơn so với những người lớn khỏe mạnh.
Với những bệnh nhân bị Covid-19 có các triệu chứng sau nên tìm sự giúp đỡ của nhân viên y tế ngay:
- Cảm thấy rất khó thở.
- Đau dai dẳng hoặc cảm giác có áp lực trong lồng ngực.
- Không thể tỉnh táo.
- Da, môi hoặc móng tay màu nhợt nhạt, mất sức sống.
Tác dụng phụ
Theo dược sĩ Trần Thị Quốc Tuyến (làm việc tại Hungary), Acetaminophen hay Paracetamol rất ít khi gây ra tác dụng phụ nếu dùng đúng liều lượng được khuyến cáo.
Quá liều có thể gây ngộ độc và tổn thương gan như suy gan cấp, thậm chí tử vong. Một người lớn trưởng thành, không có bệnh lý về gan, tổng liều dùng tối đa mỗi ngày không quá 4.000 mg/ngày. Đối với trẻ em, người bị bệnh gan nên hỏi bác sĩ, dược sĩ về liều dùng.
Các chế phẩm không kê toa trị cảm, ho, viêm xoang thông thường hay các thuốc kê toa giúp giảm đau có thể chứa paracetamol nên cần được tính toán vào tổng lượng hoạt chất này đang uống mỗi ngày.
Các triệu chứng khi dùng thuốc quá liều là tiêu chảy, tiết nhiều mồ hôi, chán ăn, buồn nôn hoặc nôn mửa, chảy máu bất thường, suy nhược, nước tiểu sậm màu, vàng da, vàng mắt, co thắt hoặc đau ở vùng bụng trên hoặc vùng dạ dày.
"Không nên sử dụng Tylenol ở những bệnh nhân có tiền sử về gan, thận như bệnh nặng, mạn tính hay người nghiện rượu. Bạn nên tránh sử dụng kết hợp các thuốc khác có chứa thành phần là Paracetamol hay Acetaminophen", dược sĩ Tuyến nhấn mạnh.