Mùa hè và hiểu đúng về tia cực tím để bảo vệ sức khoẻ

Tia cực tím được biết đến là tia gây nhiều tác hại đáng kể tới làn da, mắt và nhiều bộ phận khác trên cơ thể con người. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu đúng về tia cực tím.

Những hiểu lầm về tia cực tím có thể khiến bạn bảo vệ sức khỏe sai cách. Tìm hiểu thông tin về tia cực tím trong bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có cái nhìn đúng hơn về tia này cũng như hiểu đúng về tia cực tím nhất.

1. Tia cực tím là gì?

Tia cực tím hay tia tử ngoại còn được viết tắt là UV, từ tiếng Ánh là Ultraviolet. Tia cực tím là sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn với ánh sáng nhìn thấy nhưng dài hơn tia X.

Về phổ tia cực tím còn có thể chia ra thành tử ngoại gần có bước sóng từ 380 đến 200 nm và tử ngoại xa hay tử ngoại chân không có bước sóng từ 200 đến 10nm.

Cụ thể khi tia cực tím ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường như sau:

- Tia UVA hay còn có tên gọi là sóng dài hoặc ánh sáng đen có bước sóng 380-315 nm.

- UVB còn gọi là bước sóng trung bình có bước sóng từ 315-280 nm.

- UVC có bước sóng ngắn hơn 280 nm và còn có tên gọi là bước sóng ngắn hay có tính tiệt trùng.

2. Hiểu đúng về tia cực tím

Mùa hè, thời điểm tia cực tím xuất hiện cao nhất trong năm do ánh nắng mặt trời trực tiếp ảnh hưởng lớn tới làn da, mắt và sức khỏe con người. Vậy mùa hè bạn thường gặp phải những hiểu lầm đáng kể nào về tia cực tím gây ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống?

2.1. Đối tượng dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc với tia UV

Người trẻ tuổi là người dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc với tia UV. Các số liệu nghiên cứu cho biết, có tới khoảng 50% người bị phơi nhiễm trọn đời với tia cực tím trước 18 tuổi.

Người trẻ tuổi thường bị phơi nhiễm với tia cực tím cao hơn so người trẻ dành nhiều thời gian ở ngoài trời hơn so với người lớn tuổi. Đặc biệt, người trẻ dưới 18 tuổi vẫn chưa hiểu rõ tác hại của tia UV đối với sức khỏe nên chưa thật sự quan tâm đến việc che chắn cho da, đội mũ rộng vành hay đeo kính râm bảo vệ mắt khi ra ngoài trời nắng.

Được biết, lượng tia UV trong ánh nắng mặt trời sẽ nhiều nhất từ 10 giờ sáng tới 4 giờ chiều. Đây còn được biết đến là khoảng thời gian mà ánh nắng mặt trời có chứa nhiều tia cực tím nhất trong ngày gây ảnh hưởng tới con người.

Ngoài ra, tại Việt Nam, tia cực tím còn hoạt động mạnh nhất vào mùa hè. Việt Nam là nước nhiệt đới, tia cực tím có mặt ở các mùa trong năm nhưng cao nhất vào mùa hè.

2.3. Ảnh hưởng của tia tử ngoại tới mắt như thế nào?

Nhiều người lầm tưởng rằng, tia tử ngoại ít gây ra những ảnh hưởng đến mắt. Thực tế, tác hại của tia cực tím đối với mắt thường được tích lũy theo thời gian. Trong đó, nhiều trường hợp tác hại từ tia cực tím gây ra đối với mắt một khi đã bộc phát có thể sẽ để lại những di chứng vĩnh viễn.

2.4. Tia cực tím tác động tới mắt mạnh nhất vào thời gian nào?

Thời điểm tia cực tím hoạt động mạnh nhất từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Sai lầm khi cho rằng đây là thời gian tia cực tím tác động mạnh nhất đến mắt.

Thực chất, mắt và da không giống nhau. Đôi mắt của con người có xu hướng tiếp xúc nhiều nhất với bức xạ tia UV vào sáng sớm và chiều muộn. Điều này đồng nghĩa với việc mắt tiếp xúc với tia cực tím từ trước 10 giờ sáng và sau 4 giờ chiều.

2.5. Đeo kính râm có giúp chống tia UV?

Nhiều người tin tưởng kính râm có thể bảo vệ mắt khỏi tia UV 100%. Tuy nhiên, đây là quan niệm sai lầm.

Thực tế, không phải tất cả các loại kính râm đều được tạo ra với quy trình và chất lượng giống nhau. Điều này cho thấy, có rất nhiều loại kính râm không đem lại khả năng bảo vệ mắt khỏi tác hại của tia UV. Đặc biệt các loại kính râm bán trôi nổi trên thị trường không có thương hiệu.

Nghiên cứu được thực hiện khẳng định rằng có tới 45% tia cực tím vẫn có thể lọt vào mắt kể cả khi bạn đã đeo kính có chức năng chống tia cực tím. Vì vậy, các chuyên gia đưa ra khuyết cáo rằng nên lựa chọn loại kính râm lớn, bao quanh mắt và cần đảm bảo rằng loại kính râm bạn sử dụng có tác dụng bảo vệ mắt khỏi tia cực tím.

Ngoài ra, nên đeo kính trong suốt thời gian hoạt động ngoài trời.

2.6. Thời tiết âm u có tia cực tím không?

Đa số mọi người đều cho rằng thời tiết âm u, trời không nắng thì tia UV sẽ không xuất hiện. Thực chất có tới hơn 90% tia cực tím xuyên qua các đám mây. Và từ đó, tia cực tím gây ảnh hưởng đến vùng da và mắt của bạn.

Đối với thời tiết ngay cả trong những ngày âm u, trời nhiều mây thì tia UV vẫn có khả năng gây ảnh hưởng cũng như tác động tới sức khoẻ của con người.

2.7. Không sử dụng kem chống nắng

Rất nhiều người, đặc biệt nữ giới vì sử dụng rất nhiều loại kem dưỡng da, chăm sóc da trước bước kem chống nắng. Các loại sản phẩm sử dụng cũng có thể chống nắng nên không cần sử dụng thêm kem chống nắng cho da là hoàn toàn sai lầm.

Chỉ không sử dụng thêm kem chống nắng khi loại mỹ phẩm bạn sử dụng có chỉ số chống nắng SPF 30 hoặc cao hơn. Nếu không, nhất định phải thoa thêm một lớp kem chống nắng sau khi sử dụng các loại kem nền dưỡng da khác.

Cần chú ý, nên bôi nhắc lại kem chống nắng 2 giờ/lần khi tham gia các hoạt động ngoài trời lâu. Không chỉ vậy, các chuyên gia thẩm mỹ còn cho biết rằng hầu hết các loại mỹ phẩm đều không cung cấp đủ chức năng để bảo vệ da khỏi các tác hại của tia tử ngoại. Trong khi đó, nếu có tác dụng chống nắng thì các loại mỹ phẩm chỉ có chỉ số SPF thấp hơn 30.

2.8. Ngồi trong ô tô không bị tia UV gây hại?

Một trong rất nhiều quan niệm sai lầm về tia tử ngoại mà mọi người gặp phải. Thực chất dù lớp kính của xe ô tô có khả năng làm giảm cường độ bức xạ. Tuy nhiên cũng không thể ngăn chặn hoàn toàn tia UV gây ra.

Vì thế, tác động của ánh nắng vẫn gây ảnh hưởng đến da nếu ngồi trong ô tô mà không có các biện pháp bảo vệ da khác.

Lầm tưởng rằng, tia tử ngoại không gây ung thư da đối với người có làn da dầu. Thực tế, dù là loại da nào cũng có thể bị tổn thương vĩnh viên hoặc bị ung thư da nếu thường xuyên tiếp xúc với tia cực tím.

Do đó, người có làn da dầu vẫn cần áp dụng các biện pháp bảo vệ da phù hợp để chống lại tác hại của tia tử ngoại.

2.10. Bổ sung vitamin D bằng cách tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời

Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh cho việc phơi da lâu dưới trời nắng thực chất không chỉ không làm tăng khả năng hấp thụ vitamin D mà còn làm tăng nguy cơ dẫn đến ung thư hoặc các tổn thương da khác.

Dù ánh nắng mặt trời có nhiều ảnh hưởng tới da và mắt. Tuy nhiên, ánh nắng mặt trời vẫn có một số tác động nhất định đến sức khỏe tinh thần, quá trình trao đổi chất của cơ thể. Do đó, bạn vẫn cần thực hiện các hoạt động ngoài trời hoặc cho da tiếp xúc ánh nắng mặt trời vào một số thời điểm phù hợp trong ngày.

Tia UV có thể gây ra những tác hại cho da và mắt. Vì vậy, việc hiểu đúng về tia cực tím có tác dụng giúp bạn bảo vệ bản thân hiệu quả và đúng cách.

Theo PNVN