Hàng triệu dân Hà Nội đang dùng dịch vụ công trực tuyến 'lậu' ?

Trong khi đó, dịch vụ công Hà Nội vẫn đối mặt tình trạng liên tục bị đòi nợ, đe dọa cắt dịch vụ; nguy cơ mất an toàn kết nối và lộ lọt thông tin cá nhân... đã kéo dài 3 năm chưa có hướng giải quyết.
“Di chứng Nhật Cường”
Từ năm 2016, người dân và chính quyền các cấp tại Hà Nội đã bắt đầu làm quen với hệ thống dịch vụ công trực tuyến tại địa chỉ dichvucong.hanoi.gov.vn, được phát triển bởi Công ty TNHH giải pháp phần mềm Nhật Cường (Nhật Cường Software) - đơn vị thành viên của Công ty TNHH thương mại và dịch vụ kỹ thuật Nhật Cường do ông Bùi Quang Huy làm tổng giám đốc (Bùi Quang Huy hiện đang bị truy nã tội trốn thuế, rửa tiền...). Hệ thống này bao gồm gần 2.000 dịch vụ công như khai sinh, khai tử, kết hôn... và đặc biệt là các thông tin dữ liệu quan trọng về y tế, giáo dục, sức khỏe. Tuy nhiên, thời gian gần đây đã xuất hiện thêm một “phiên bản” khác tại địa chỉ hanoi.vnptigate.vn, cũng được giới thiệu là cổng dịch vụ công trực tuyến của Hà Nội.
Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, cuối năm 2016, Sở TT-TT Hà Nội và Nhật Cường ký kết Hợp đồng số 68, trong đó Nhật Cường cung cấp phần mềm tích hợp 7 dịch vụ công, phần mềm quản lý giáo dục và tuyển sinh đầu cấp. Trong Văn bản số 19/2018/CV-NCSW ngày 5.8.2019 gửi UBND TP.Hà Nội và các đơn vị liên quan, được ký bởi bà Nguyễn Việt Anh (vợ ông Bùi Quang Huy) và bà Bùi Thị Thanh Hương, Phó giám đốc Nhật Cường Software, sau khi hoàn thành Hợp đồng 68, Nhật Cường tiếp tục thử nghiệm (dù không có văn bản pháp lý nào thể hiện cho phép thử nghiệm) phần mềm dịch vụ công trực tuyến cho Hà Nội. Các phần mềm này đều do Nhật Cường đầu tư, gồm: phần mềm quản lý hồ sơ sức khỏe, phần mềm quản lý tầm soát ung thư trực tràng; phiên bản nâng cấp phần mềm giáo dục gồm phiên bản web của phần mềm quản lý học sinh Pino; phần mềm một cửa điện tử dùng chung và cổng dịch vụ công trực tuyến cùng 1.200 dịch vụ công mức độ 3 và 4.
Trong Báo cáo số 05/BC-THBC ngày 3.3.2021, do Giám đốc Trung tâm tin học và công báo thuộc Văn phòng UBND TP.Hà Nội Hoàng Văn Bằng ký, thì phần mềm dịch vụ công trực tuyến có 2 giai đoạn, bao gồm giai đoạn thực hiện Hợp đồng 68 và giai đoạn thử nghiệm sau đó. Từ ngày 26.10.2018, Trung tâm tin học và công báo tiếp nhận quản lý, vận hành dịch vụ công trực tuyến từ Sở TT-TT Hà Nội, theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP tại Công văn số 5194/UBND-KGVX. Theo văn bản này thì hệ thống Dịch vụ công trực tuyến TP.Hà Nội đang phục vụ các cơ quan, đơn vị trong thành phố khai thác, sử dụng hiện nay là phiên bản đang duy trì, triển khai thử nghiệm từ tháng 10.2018 (trong giai đoạn từ 1.1.2017 - 16.10.2018, Nhật Cường đã phát triển và triển khai thực tế hệ thống này nhưng được cho là do Sở TT-TT Hà Nội quản lý).
Ngoài ra, trung tâm của ông Bằng chưa tiếp nhận bàn giao bất kỳ tài liệu, hồ sơ pháp lý nào khác liên quan hệ thống Dịch vụ công trực tuyến TP.Hà Nội. Điều đó cho thấy, phần mềm dịch vụ công đang được sử dụng hiện nay là sản phẩm được tự phát triển bởi Nhật Cường và chưa có văn bản pháp lý nào cho phép được sử dụng (ngoại trừ phần 7 dịch vụ công và phần mềm giáo dục có trong Hợp đồng 68).

Sau khi Tổng giám đốc Bùi Quang Huy bị truy nã trong đại án Nhật Cường, đến nay hệ thống này vẫn do Nhật Cường kiểm soát toàn bộ hay một phần hay đang được vận hành bởi Văn phòng UBND TP.Hà Nội thực sự đang là mối lo ngại vô cùng lớn của hàng triệu người dân thủ đô. Trong khi đó, đang có tín hiệu cho thấy VNPT và Viettel đã vào cuộc để “viết” lại. Cổng hanoi.vnptigate.vn chính là của VNPT xây dựng. Đại diện UBND TP.Hà Nội cho biết chưa có văn bản nào cho phép VNPT thử nghiệm. Còn theo nguồn tin của PV Thanh Niên từ VNPT, hệ thống này đang được VNPT xây dựng thử nghiệm để khi Hà Nội mời thầu cung cấp sẽ sẵn sàng tham gia.

Mới đây, ông Chử Xuân Dũng, Phó chủ tịch UBND TP.Hà Nội, cũng đã đồng ý cho Công ty TNHH Viettel - CHT được thử nghiệm phần mềm dịch vụ công do Viettel phát triển chạy trên nền tảng hạ tầng hiện có để kế thừa toàn bộ dữ liệu của hệ thống cũ. Thời gian Viettel - CHT chạy thử nghiệm từ 3 - 4 tháng, sau đó sẽ đấu thầu theo quy định của pháp luật.

Như vậy, Hà Nội hiện có 1 cổng dichvucong.hanoi.gov.vn đã triển khai (phần lớn dịch vụ không được cấp phép), 1 cổng do VNPT tự thử nghiệm, Viettel thì được cho phép thử nghiệm nhằm chuẩn bị khi có đấu thầu. Câu hỏi đặt ra là thời gian tới, nếu hệ thống dichvucong.hanoi.gov.vn bị khai tử, ai chịu trách nhiệm về sự lãng phí khi Hà Nội đã phải dùng ngân sách trả cho Hợp đồng 68 ký với Nhật Cường? Toàn bộ dữ liệu mà Nhật Cường đã thu thập, quản lý, an toàn thông tin của người dân, doanh nghiệp và nhà nước sẽ ra sao?

Theo Thanh niên