Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, duy trì hoạt động thể chất, đưa trẻ đến thăm khám, điều trị tại cơ sở y tế... là những điều nên làm khi trẻ bị tăng huyết áp.
Trong một lần đến khám sức khỏe định kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, bé Bảo Minh (12 tuổi, ngụ Đồng Nai) phát hiện bệnh tăng huyết áp khi có chỉ số huyết áp lên đến 140/85 mmHg. Trước đó, bé không có dấu hiệu của căn bệnh tăng huyết áp. Mẹ của bé, chị Dung, bất ngờ khi bác sĩ thông báo con bị tăng huyết áp vì chị nghĩ bệnh này chỉ gặp ở người lớn tuổi.
BS.CKI Phạm Thục Minh Thủy, khoa Tim bẩm sinh, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho biết, vấn đề tăng huyết áp không chỉ xuất hiện ở người lớn tuổi, trưởng thành mà xảy ra nhiều hơn ở trẻ em. Đặc biệt là ở trẻ bị thừa cân, béo phì, sinh non, thể trạng nhẹ cân, mắc bệnh tim bẩm sinh, bệnh thận mạn tính, đái tháo đường hoặc tiền sử gia đình có người bị tăng huyết áp.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) gọi căn bệnh tăng huyết áp là "kẻ giết người thầm lặng" bởi hầu hết trẻ em bị tăng huyết áp không có triệu chứng hoặc triệu chứng khá mờ nhạt, không điển hình. Tuy nhiên, đây là căn bệnh có nguy cơ gây tử vong hàng đầu hiện nay nếu như không phát hiện sớm, kịp thời điều trị.
Bác sĩ Thủy cho biết, trường hợp có triệu chứng như nhức đầu, chóng mặt, tim đập nhanh, đau ngực, khó thở, giảm thị lực, vã mồ hôi... có thể là trường hợp khẩn cấp về huyết áp (còn gọi là tăng huyết áp cấp cứu). Đây cũng là biểu hiện của một số bệnh cảnh tăng huyết áp thứ phát (tình trạng tăng huyết áp xác định được nguyên nhân), ví dụ như bệnh u tuyến thượng thận, hẹp độn
Trong một lần đến khám sức khỏe định kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, bé Bảo Minh (12 tuổi, ngụ Đồng Nai) phát hiện bệnh tăng huyết áp khi có chỉ số huyết áp lên đến 140/85 mmHg. Trước đó, bé không có dấu hiệu của căn bệnh tăng huyết áp. Mẹ của bé, chị Dung, bất ngờ khi bác sĩ thông báo con bị tăng huyết áp vì chị nghĩ bệnh này chỉ gặp ở người lớn tuổi.
BS.CKI Phạm Thục Minh Thủy, khoa Tim bẩm sinh, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho biết, vấn đề tăng huyết áp không chỉ xuất hiện ở người lớn tuổi, trưởng thành mà xảy ra nhiều hơn ở trẻ em. Đặc biệt là ở trẻ bị thừa cân, béo phì, sinh non, thể trạng nhẹ cân, mắc bệnh tim bẩm sinh, bệnh thận mạn tính, đái tháo đường hoặc tiền sử gia đình có người bị tăng huyết áp.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) gọi căn bệnh tăng huyết áp là "kẻ giết người thầm lặng" bởi hầu hết trẻ em bị tăng huyết áp không có triệu chứng hoặc triệu chứng khá mờ nhạt, không điển hình. Tuy nhiên, đây là căn bệnh có nguy cơ gây tử vong hàng đầu hiện nay nếu như không phát hiện sớm, kịp thời điều trị.
Bác sĩ Thủy cho biết, trường hợp có triệu chứng như nhức đầu, chóng mặt, tim đập nhanh, đau ngực, khó thở, giảm thị lực, vã mồ hôi... có thể là trường hợp khẩn cấp về huyết áp (còn gọi là tăng huyết áp cấp cứu). Đây cũng là biểu hiện của một số bệnh cảnh tăng huyết áp thứ phát (tình trạng tăng huyết áp xác định được nguyên nhân), ví dụ như bệnh u tuyến thượng thận, hẹp động mạch thận,... thường gặp ở người trẻ bị tăng huyết áp.
Trẻ khám kiểm tra sức khỏe định kỳ tại phòng khám Tim mạch nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM. Ảnh: Gia Hưng
Cha mẹ đồng hành cùng trẻ
Theo bác sĩ Minh Thủy, để phòng ngừa và điều trị, phụ huynh cần thay đổi lối sống, thói quen sinh hoạt chưa khoa học của trẻ bằng cách kiểm soát cân nặng, cung cấp một chế độ ăn uống lành mạnh. Trong đó, khuyến khích trẻ ăn nhiều rau củ quả, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các sản phẩm từ sữa ít béo, cá và các loại đậu.
Ngoài ra, chế độ ăn của trẻ cũng cần điều chỉnh lượng muối phù hợp, không quá 3 g muối mỗi ngày đối với trẻ từ 1-3 tuổi; 4 g muối đối với trẻ từ 4 - 8 tuổi và 4,5 g muối đối với trẻ từ 9-13 tuổi. Một muỗng cà phê nhỏ tương đương 5 g muối.
Đặc biệt, hạn chế tối đa tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn, các loại thức ăn nhanh vì những thực phẩm này có nhiều muối, đường, chất béo và calo. Việc cắt giảm lượng muối trong mỗi khẩu phần ăn của trẻ sẽ giúp cân bằng huyết áp đáng kể.
Song song với việc điều chỉnh dinh dưỡng, cha mẹ cần thường xuyên cùng trẻ tham gia hoạt động thể chất ngoài trời hay tập thể dục thể thao phù hợp với lứa tuổi mỗi ngày; đồng thời không để trẻ ngồi quá lâu khi xem các chương trình TV, sử dụng máy tính hay chơi game trên điện thoại. Việc cả gia đình cùng tham gia hoạt động ngoài trời còn tạo không khí vui vẻ, giúp bé đối phó với căng thẳng - "thủ phạm" làm gia tăng bệnh tăng huyết áp.
Bác sĩ Thủy khuyến nghị, cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để bác sĩ thăm khám định kỳ và theo dõi huyết áp. Điều này cho phép chủ động nắm bắt tình trạng sức khỏe của trẻ, kịp thời đưa ra phác đồ điều trị tốt nhất nếu như phát hiện sớm dấu hiệu tăng huyết áp.
Khoảng 10% trường hợp tăng huyết áp có thể tìm thấy nguyên nhân thông qua việc thăm khám, đo huyết áp tứ chi, thực hiện xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh học... Khi đó, điều trị nguyên nhân là cần thiết để kiểm soát huyết áp của trẻ.
18/09/2023
