Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Hiểu đúng về xét nghiệm kháng thể
09:49 25/09/2021
Đổ xô đi xét nghiệm định lượng kháng thể vì sợ sau khi là F0 đã khỏi bệnh nhưng lượng kháng thể trong người chưa đủ để mình an toàn hay vắc-xin không đủ tác dụng, thật ra chỉ tốn kém vô ích.
Xét nghiệm định lượng kháng thể, hay test nhanh kháng thể, chính là dạng test nhanh từng được sử dụng ở một số nơi hồi đầu dịch nhưng sau đó không dùng nữa vì nếu dùng để truy vết F0 ở một cộng đồng còn ít ca, là không đúng. Xét nghiệm này thường chỉ cho kết quả dương tính ở người đã mắc bệnh ít nhất 1 tuần hay ở người đã mắc bệnh nhưng khỏi từ lâu.
Với giá trị đó, test nhanh kháng thể được ứng dụng trong các nghiên cứu khoa học hoặc để sàng lọc một cộng đồng đã có tình trạng lây nhiễm cộng đồng rộng, nhiều ca để biết ai bị rồi, ai chưa bị mà đánh giá tình trạng miễn dịch tự nhiên trong cộng đồng đó. Nếu trường hợp chưa từng tiêm vắc-xin Covid-19 mà có kháng thể thì chắc chắn đó là F0 đã khỏi bệnh, không cần tiêm nữa, khỏi phí vắc-xin.
Sau khi tiêm ngừa, lượng kháng thể trong cơ thể tiếp tục tăng lên theo thời gian và kháng thể ở mỗi người cao hay thấp tùy thuộc vào tuổi tác, cơ địa. Với một cộng đồng đã được bao phủ vắc-xin diện rộng như ở TP HCM và các vắc-xin được cho là "tốt nhất" đã được ưu tiên cho người cao tuổi, người có bệnh nền thì có cao thấp hơn nhau một chút, chúng ta vẫn đủ an toàn.
Vì nhiều người tiêm sẽ tạo ra "hàng rào" miễn dịch cộng đồng, mầm bệnh đi vào sẽ khó lây (do người được tiêm khó mắc bệnh hơn và nếu mắc thì tải lượng virus rất thấp, khó lây cho người khác) và hầu hết chỉ mắc bệnh nhẹ; nếu có trường hợp cá biệt mắc bệnh nặng thì sẽ được chăm sóc y tế đầy đủ.
Còn với F0 đã khỏi bệnh, kháng thể của họ đã tốt hơn người được tiêm chủng đầy đủ nhiều. Cho dù các nhà sản xuất vắc-xin có quảng cáo thế nào thì sức mạnh của kháng thể tự nhiên sau khi thành F0, dù nặng hay nhẹ, đã được khoa học chứng minh. Nhiều nhân viên y tế từng là F0, nhiều tình nguyện viên F0 đang tham gia lực lượng tuyến đầu.
Người ta chỉ lo kháng thể không đủ mạnh ở những trường hợp F0 có bệnh gây suy giảm miễn dịch rất nặng, như người bị AIDS giai đoạn cuối. Nếu bạn là một F0 bình thường, việc xét nghiệm kháng thể chỉ tốn kém vô ích.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh (Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP HCM)